Abordaxe terapéutica da adicción ás tecnoloxías

Para unha correcta abordaxe é imprescindible realizar unha prescriptiva avaliación psicopatolóxica da/o paciente, que permita entender os motivos polos que se estableceu devandito comportamento e determinar a existencia ou non doutros trastornos. A grande maioría dos adolescentes que acoden a un profesional da saúde mental, fano presionados polos seus pais, que son os que están realmente preocupados pola conduta que está a presentar o seu fillo. É por ese motivo que cando chegan a consulta presentan unha baixa conciencia de enfermidade, normalizan o uso das novas tecnoloxías e amosan o enfado cos seus pais “Eu non estou tolo, non sei que fago aquí” “Se fago o mesmo que todos os meus amigos!”, “Eu non penso deixar de xogar!”, “Son eles os que necesitan axuda non eu!”. Unha vez realizado o diagnóstico, o plan de tratamento céntrase nos seguintes ámbitos (co obxectivo de conseguir unha boa disposición utilizando estratexias motivacionales):

- No caso de tratarse só a adicción, o tratamento céntrase en modificar os patróns de uso das novas tecnoloxías e restablecer uns máis adecuados e responsables, mediante unha reaprendizaxe do uso adaptativo. Para lograr este obxectivo, o adolescente debe recoñecer que mantén unhas prácticas abusivas e que as vantaxes de iniciar un cambio son maiores que os inconvintes de seguir como até agora. Tamén se abordan e se traballan todos os factores que están implicados na orixe e mantemento da conduta adictiva, como o carácter propio, o déficit nas relacións sociais, os problemas familiares, as situacións de tensións, etc.

- Cando o adolescente presenta adicción ás novas tecnoloxías xunto a outro trastorno (patoloxía dual) trátanse os dous paralelamente, para aproveitar os beneficios das melloras en ambos e así reducir a sintomatoloxía específica de cada un. É importante que o equipo que os atenda sexa multidisciplinar a fin de poder dar resposta a todo tipo de síntomas e situacións. O tratamento farmacolóxico está indicado cando o paciente presenta síntomas graves ou persistentes de ansiedade ou depresión, un alto nivel de inhibición, ou de impulsividad, hostilidade e agresividade. (Carbonell, 2014). Tamén resulta convinte facer fincapé en que o adolescente se mobilice, que realice actividades de lecer que lle interesen e que fomente máis actividades de relación con iguais, iso provocará que a súa satisfacción persoal e a súa autoestima aumenten. Por último, realízase un programa de prevención de recaídas, aprendendo a identificar as situacións que lle provocan malestar e adquirindo respostas adecuadas para o seu afrontamento. A intervención coa familia é un compoñente imprescindible na abordaxe de dita problemáticas. Frecuentemente, os pais manifestan que xa non saben que facer para axudar aos seus fillos a desengancharse, que o conflito con eles vai aumentando progresivamente até alcanzar niveis de tensión e agresividade insostibles, con constantes faltas de respecto e un aumento da agresividade. “É que non sabes facer outra cousa que pasar o día no computador? ”, “ Voume poñer a ver as vosas discusións” “Déixame en paz e non me ralles”, “E hoxe tampouco tes deberes?”, “Vaite da miña habitación que quero xogar!” “Non te dás conta do mal que o estamos pasando pola túa culpa?”. Chegados a este punto, hai un desgaste moi considerable tanto na relación como na comunicación entre os membros da familia. Polo que se require unha intervención baseada no restablecemento de patróns de relación máis sans. Para o devandito fin, é fundamental psicoeducar aos pais, axudándolles a entender o problema da adicción (e do outro trastorno mental se está presente), e das necesidades que ten o seu fillo. É necesario que aprendan a pór límites coherentes, mantéñanse firmes, usen unha comunicación positiva e non culpabilizadora fomentando a confianza e o respecto. Conclusións Ao longo deste capítulo tratamos de explicar que o problema das adiccións ás novas tecnoloxías non se resume en algo tan simple como vivir as vinte e catro horas do día utilizando un aparello tecnolóxico. Ao contrario, o mecanismo é moito máis complexo e teñen que darse unha serie de causas moi específicas para que a adicción instáurese. Por tanto, non debe establecerse unha relación directa entre adolescentes, novas tecnoloxías e adicción. No entanto, si que se evidencia como un fenómeno emerxente que provoca consecuencias no adolescente e na súa familia, que require dun tratamento destinado a que o adolescente volva adquirir unha relación saudable coas novas tecnoloxías. A continuación proponse unha serie de recomendacións para previr a aparición de problemas:

 - Limitar o uso e pactar as horas do computador (recomendable para que tomen conciencia para fomentar a súa propia autorregulación).

- Compartir o videoxogo sempre que se poida cos nenos e adolescentes, e axudalos a crear unha visión crítica dos videoxogos.

- Adecuar a idade de posesión dun smartphone segundo o grao de madurez do neno ou adolescente.

- Situar a consola ou o computador nun espazo común ao que calquera membro da familia teña acceso.

- Crearlles unha rutina de actividades de lecer que sexan divertidas, ao aire libre ou con outros nenos.

- Fomentar a relación con outras persoas.

- Potenciar afeccións tales como a lectura, o cinema e outras actividades culturais.

- Estimular o deporte e as actividades en equipo.

- Desenvolver actividades grupales, como as vinculadas ao voluntariado.

- Estimular a comunicación e o diálogo na propia familia.

Fonte: Cuaderno Faros